Een zeldzaam kleine Franse Louis XVI verguld bronzen cartelklok , Courvoisier A Paris, circa 1770

Omschrijving

cartel d’alcove

Dit is een ‘cartel d’alcove’ wat zich laat vertalen als ‘cartel voor de slaapkamer’. Aangezien een cartel een decoratieve wandklok is moet er iets zijn wat dit klokje onderscheidt van gangbare cartelklokken. Ten eerste is het de kleine maat in vergelijking met klokken die gemaakt waren voor een grotere ruimte. Het zijn echter enkele technische aspecten die de klok geschikt maken voor de slaapkamer. Ten eerste slaat de klok niet automatisch ieder half uur wat de eigenaar wakker zou kunnen houden en blijft de klok stil. Wel heeft de klok een kwartierrepetitie mechanisme dat door een trekkoord wordt geactiveerd. Licht maken was lang niet zo vanzelfsprekend als nu in de achttiende eeuw en zo kon men toch ‘horen’ hoe laat het was in het donker. Daarbij heeft de klok ook een wekkermechanisme wat het gebruik naast het bed nog vanzelfsprekender maakt.

Courvoisier

De 10-cm doorsnee geëmailleerde wijzerplaat heeft Romeinse cijfers en is gesigneerd Courvoisier A Paris. De fraai floraal ajour gezaagde en gegraveerde wijzers zijn gemaakt van verguld messing. De wijzer voor de wekkerinstelling is gemaakt van geblauwd staal. Waarschijnlijk slaat de signatuur op David Louis Courvoisier die meesterklokkenmaker werd in 1765. Tardy,Dictionnaire des Horlogers Français, pp. 145.

Het uurwerk

Het uurwerk wordt aangedreven door een veerton met een gangduur van tenminste acht dagen. Het wordt gereguleerd door een ankergang in combinatie met een slinger die is opgehangen aan een draad. Het klokje heeft trekkwartierrepetitie op twee bellen. Het wekkerwerk dat een klein veertonnetje heeft dat moet worden opgewonden aan de voorzijde slaat op een enkele bel.

Vuurverguld brons

De kast is gemaakt van vuurverguld brons dat zeer fijn is afgewerkt. Het geheel wordt bekroond door een vaasornament en sierknoppen met acanthusbladeren. Verder zijn er afhangende guirlandes rond de wijzerplaat. Onder het open slingervenster is een zeer fraai uitgevoerd leeuwenmasker te zien.