Een zeldzame Franse verguld messing ‘draagkoets’ reisklok, circa 1870.

Omschrijving

De kast

De gegoten en verguld messing kast is gevormd als een draagkoets uit de 18e eeuw. Deze is bekroond door een Franse lelie en verder versierd met florale krullen rond cartouches waarin putti aan alle zijden. Aan de zijkanten zijn draagarmen gemonteerd en het geheel is geplaatst op krulpoten.

De wijzerplaat

De 4.6-cm verzilverde wijzerplaat heeft Romeinse cijfers en geblauwd stalen wijzers met Franse lelies. De wijzerplaat is geplaatst in een fraai gegraveerd verguld masker.

Het uurwerk

Het uurwerk wordt aangedreven door twee veertonnen en heeft een gangduur van acht dagen. Het slaat de uren en halve uren op een stalen gong. Het uurwerk wordt gereguleerd door een ankerechappement.

Rijke fantasie

De makers van de Franse reisklokken in de 19e eeuw probeerden hun afzet te vergroten door ze uit te voeren met verschillende kasten. Paul Garnier introduceerde een reisklok die makkelijker in grotere aantallen geproduceerd kon worden rond 1830. Aanvankelijk waren deze klokken vooral functioneel en de kasten elegant maar eenvoudig. Hierna werden er bijvoorbeeld de ‘gorge’en de ‘Anglaise’ kast geïntroduceerd. Ook ging men de klokken uitvoeren met emaillen en porseleinen panelen. Eén van de meest fantasievolle ontwerpen van dit type reisklok echter is toch wel deze ‘draagkoets’. Heel waarschijnlijk is deze klok niet gebruikt als reisklok omdat de vorm erg onpraktisch is. Maar dat geldt ook voor reisklokken met kwetsbare porseleinen panelen. Maar de klok is een prachtig voorbeeld van de inventiviteit van de makers en de moeite die men deed om een nieuwe afzet te creeëren. Deze klok geeft niet alleen de tijd aan maar verrast en vermaakt velen die hem zien.

Lit. Derek Roberts, Carriage and other travelling clocks, pp. 115.