Een Frans messing ‘Chronosphere’ globe tafelklokje G. Thomas, circa 1910.
Omschrijving
De Chronosphere
Op het eerste gezicht gaat het hier om een kleine globe. Echter door het uurwerk in voet en de cijferring rond de evenaar blijkt het een klok te zijn. De tijd kan afgelezen worden aan de vaste wijzer en de zon kan handmatig versteld worden tussen de twee keerkringen. Tegenwoordig is het voor ons veel makkelijker voor te stellen hoe de aarde draait ten opzichte van de zon door de mogelijkheid van animaties en de huidige techniek. Maar vroeger werden er modellen en globes gebruikt om dit inzichtelijk te maken. Naast de educatieve nut waren deze hulpmiddelen ook decoratief en een bron voor conversatie. Op deze globe zijn werelddelen, landen, belangrijke steden, rivieren maar ook scheepsroutes afgebeeld. Een leuk detail is bijvoorbeeld dat China nog als ‘Empire Chinois’ is afgebeeld dus voor de Chinese revolutie.
Van deze klok zijn verschillende uitvoeringen. Er zijn een paar uitvoeringen voor de Britse markt waarbij alle namen van de landen uit het Britse Rijk in het rood zijn weergegeven. Deze zijn gemerkt ‘The Empire clock’ of Richard’s chronosphere’. De hier aangeboden uitvoering werd gemaakt voor de Franse thuismarkt en is uitgevoerd met een Eiffeltorentje. Dit type is zeldzamer en het is leuk dat het Eiffeltorentje nog origineel aanwezig is en dat de globe in zo’n goede staat bewaard is gebleven.
Het uurwerk
Het uurwerk wordt aangedreven door een veerton en heeft een gangduur van acht dagen. Het wordt gereguleerd door een balans met een ankergang. Het opwinden moet aan de onderkant alsmede het verzetten van de tijd.
De globe
De globe is gemaakt van twaalf gelithograveerde stroken die op de metalen globus gelijmd zijn. De kleuren zijn nog mooi fris en de conditie van het geheel is uitzonderlijk goed. De globe is gesigneerd G. Thomas Editeur 11 Rue du Sommerard Paris. De globe draait eenmaal per etmaal rond langs een verzilverde gegraveerde cijferring met rode en zwarte Romeinse cijfers. Men kan de tijd aflezen bij de gebogen vaste wijzer waarop een Eiffeltorentje staat. Maar men kan dus ook meteen zien hoe laat het is op andere plaatsen in de wereld. Op de messing voet staat ‘patent’en op de onderzijde ‘made in France’.