Een Franse pendule met eeuwigdurende kalender en Sèvres panelen, Brocot & Delettrez, circa 1860.

Omschrijving

Het verhaal

Er is veel te zien bij deze klok. Niet alleen is er de fraaie Rococo stijl verguld bronzen kast die versierd is met krullen, bladeren en bloemen typisch voor de eerste jaren van de Napoleon III periode. Daarbij komen nog de decoratieve polychromen porseleinen panelen waarop putti te zien zijn. De onderste twee symboliseren ‘Zomer’ en ‘Winter’ en de twee naast de wijzerplaten symboliseren ‘Industrie’ en ‘Wetenschap’. Het uurwerk is gesigneerd A. Brocot & Delettrez en het is dan ook logisch dat de klok drie praktische uitvindingen heeft die de eerstgenoemde op zijn naam heeft staan. De minst zichtbare is de regulatie van de slinger die bijna standaard werd na 1855 bij Franse pendule uurwerken. Duidelijker zichtbaar is het Brocot- echappement. Het is geplaatst in het verdiepte gedeelte van de wijzerplaat en bestaat uit een anker met gesteende (robijnen) paletten. Het is een zeer goed functionerend echappement en het is natuurlijk aantrekkelijk om het te zien werken. Maar het meest interessante en decoratieve is de eeuwigdurende kalender die geplaatst is onder de wijzerplaat. In het verdiepte centrum zijn aanduidingen van dagen van de week en maanfase. verder is er de datumaanduiding die rekening houdy met korte en langen maanden en zelfs met schrikkeljaren waardoor het een eeuwigdurende kalender wordt. De buitenring laat een jaarkalender zien met aanduidng van de maanden. ook is er aan de binnenrand hiervan de aanduidng van de ‘equatie’, het verschil tussen de gemiddelde en de zonnetijd. Het is geen verrassing dat de firma Brocot & Delettrez een gouden medaille wonnen op de wereldtentoonstelling van 1857 voor een klok met hun gepatenteerde kalendermechanisme. Een mooie decoratieve klok met interesante technische eigenschappen.

De wijzerplaat

De 10-cm doorsnee geëmailleerde cijferring heeft Romeinse cijfers. De Brocot wijzers zijn van geblauwd staal. In het verdiepte centrum is het Brocot-echappement zichtbaar. Onder de wijzerplaat is de kalender met geëmailleerde platen. De eeuwigdurende kalender heeft aanduidingen van datum, dag, maanfase, jaarkalender met maand en Equatie.

Het uurwerk

Het uurwerk wordt aangedreven door twee veertonnen en heeft een gangduur van tenminste acht dagen. Het wordt gereguleerd door het zichtbare Brocot-echappement in combinatie met een slinger. De klok slaat de hele en halve uren d.m.v. zaagslagwerk op een bel. De achterplatine is gesigneerd A. Brocot & Delettrez. Het uurwerk is verbonden met de eeuwigdurende kalender.

De kast

De verguld bronzen kast is bekroond door een strik met afhangende eikenbladeren. De ovale omkadering van de wijzerplaten heeft een fraai gegraveerde en geciseleerde rand. Naast de wijzerplaten zijn polychrome porseleinen plaquettes gemonteerd met putti die de ‘industrie’ en de ‘wetenschap’ voorstellen. De basis is opgebouwd uit twee voluten waartussen balderen en krullen waarin vergelijkbare porseleinen plaquettes zijn aangebracht met putti die de ‘Winter’ en ‘Zomer’ voorstellen. Het geheel staat op een gecontourneerde plint op gedraaide poten.